Będą ustawy o architektach i o inżynierach budownictwa

Prace nad ustawami o architektach i o inżynierach budownictwa

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju prowadzi prace nad nowymi regulacjami dla zawodów architekta i inżyniera budownictwa. Podobnie jak inne zawody zaufania publicznego, zawód architekta i zawód inżyniera budownictwa będą również uregulowane w odrębnych ustawach. To nadanie im odpowiedniej rangi i podkreślenie samodzielności i wzajemnej niezależności samorządów zawodowych.

Od początku tych prac w formułowaniu rozstrzygnięć uczestniczą przedstawiciele środowiska. MIiR bierze pod uwagę opinie i postulaty oraz analizujemy uwagi. Trwają prace nad ostatecznym kształtem projektów, który będzie wynikiem konsultacji i uzgodnień.

Zawody architekta i inżyniera budownictwa są w stosunku do siebie komplementarne. Architekci i inżynierowie budownictwa wykonują samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, uregulowane w ustawie – Prawo budowlane.

Porady prawne

Przygotowanie projektów ustaw (w wersji przekazanej do konsultacji publicznych i uzgodnień) było poprzedzone wieloma spotkaniami zarówno z przedstawicielami Krajowej Izby Architektów RP, jak i Krajowej Izby Inżynierów Budownictwa. Projekty przed ich publikacją zostały ponadto, poddane także pre-konsultacjom z obu samorządami.

Likwidacja specjalności architektonicznej

Co zyska architekt?

Konsekwencją likwidacji uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej jest wprowadzenie tytułu zawodowego architekta, który będzie podlegać ochronie prawnej. Tytuł będzie przysługiwał osobie, która złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin architektoniczny przeprowadzany w izbie architektów. Uprawnienia zawodowe w zawodzie architekta zostały w projekcie sformułowane jako niepodzielne, reprezentowane przez posiadanie tego tytułu zawodowego.

Co zyska inżynier budownictwa?

W związku z likwidacją specjalności architektonicznej zostanie rozszerzony zakres uprawnień budowlanych w specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń. To możliwość projektowania oprócz konstrukcji obiektów również architektury niektórych obiektów. Najliczniejszą grupą wśród inżynierów budownictwa stanowią ci, którzy posiadają uprawnienia budowlane w tej właśnie specjalności.

Inżynier budownictwa nie będzie musiał zdawać egzaminu architektonicznego w izbie architektów. W momencie uzyskania uprawnień budowlanych w specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń inżynier budownictwa będzie uprawniony również do projektowania w zakresie architektury obiektu budowlanego:

  • zaliczonego do Kategorii III, o której mowa w załączniku do ustawy – Prawo budowlane, lokalizowanego na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i nie objętym ochroną na podstawie ustaleń tego planu lub przepisów odrębnych;
  • o kubaturze do 1000 m³ lokalizowanych w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej.

Zakres uprawnień budowlanych w pozostałych specjalnościach (mostowej, drogowej, instalacyjnej, kolejowej, hydrotechnicznej) co do zasady nie uległ zmianie, a projektowanie w tych specjalnościach obiektów i kierowanie budową oraz innymi robotami budowlanymi pozostaje domeną inżynierów budownictwa.

Kierowanie robotami budowlanymi

Projekty zachowują dotychczasowy stan prawny w zakresie kierowania robotami budowlanymi. Zarówno inżynier budownictwa, jak i architekt mogą kierować robotami budowlanymi.

W projekcie ustawy o inżynierach budownictwa wprost zostało wskazane, że inżynier budownictwa, w zakresie posiadanych uprawnień budowlanych, jest uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (jedną z tych funkcji jest kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi), na zasadach określonych w ustawie o zawodzie oraz w ustawie – Prawo budowlane. Zatem, nie ma wątpliwości, że inżynierzy budownictwa są uprawnieni do wykonywania tych funkcji w zakresie kierowania budową lub robotami budowlanymi. Projekt ustawy o inżynierach budownictwa określa zakresy uprawnień budowlanych w poszczególnych specjalnościach, w ramach których nabywający je inżynier budownictwa uprawniony jest zarówno do projektowania, jaki kierowania robotami budowlanym (a więc także budową jako jednym z rodzajów takich robót) w danym zakresie.

Architekt będzie mógł pełnić samodzielną funkcję techniczną w budownictwie polegającą na kierowaniu budową lub robotami budowlanymi tylko w zakresie w jakim roboty te nie są zastrzeżone dla osób posiadających uprawnienia budowlane w odpowiednim zakresie i specjalności oraz pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, zgodnie z ustawą o inżynierach budownictwa, a więc dla inżynierów budownictwa.

W projektowanym stanie prawnym kierownik budowy (niezależnie od tego czy jest inżynierem budownictwa, czy architektem), w zakresie w jakim sam nie posiada uprawnienia do kierowania konkretnymi robotami, będzie miał obowiązek zapewnienia przy wykonywaniu tych funkcji kompetentnych osób - takich, które posiadają uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności.

Mimo że zawód architekta i zawód inżyniera budownictwa uregulowane będą w odrębnych ustawach, nie ma wątpliwości, że osoby wykonujące te zawody będą zobowiązane do ścisłej współpracy w ramach procesu inwestycyjno-budowlanego przy wykonywaniu samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, w tym w szczególności w zakresie sprawowania funkcji kierownika budowy.

Nowe uregulowania

Zakłada się wprowadzenie jednej odpowiedzialności dyscyplinarnej członków samorządów architektów i inżynierów budownictwa wykonujących zawód architekta lub inżyniera budownictwa w miejsce obecnie obowiązującej odpowiedzialności zawodowej w budownictwie oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej członków samorządów zawodowych.

Przewidziano, iż samodzielne funkcje techniczne w budownictwie będą w katalogu zamkniętym, dodatkowo poszerzonym o sporządzanie opinii technicznych i rzeczoznawstwo budowlane.
Rzeczoznawstwo budowlane zostanie przywrócone do katalogu samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

Kwestie rzeczoznawstwa budowlanego uregulowane będą w ustawie – Prawo budowlane. Rzeczoznawstwo budowlane będzie obejmować sporządzanie: opinii technicznych, ekspertyz technicznych, ocen i zaleceń w zakresie projektowania i stosowania rozwiązań technicznych w odniesieniu do obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub obszarów objętych ochroną konserwatorską.

Przewidziano ustawiczne kształcenie, tj. projektowane ustawy zakładają wprowadzenie dla członków izby architektów/inżynierów budownictwa obowiązku doskonalenia kwalifikacji zawodowych oraz odbywania wymaganych szkoleń uzupełniających. Do zadań Krajowych Rad Izb będzie należeć koordynowanie doskonalenia kwalifikacji zawodowych członków izb oraz uchwalanie trybów oraz zakresów szkoleń uzupełniających. Z kolei zapewnienie ustawicznego doskonalenia kwalifikacji zawodowych członków izb oraz organizowanie szkoleń uzupełniających będzie należeć do obowiązków okręgowych rad izb.

Projektowane ustawy zakładają wprowadzenie kodeksu etyki zawodowej i nakładają na członków izb architektów i inżynierów budownictwa obowiązek jego przestrzegania. Opracowanie projektu kodeksu etyki zawodowej i przedstawienie go do zaopiniowania ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa będzie należeć do zadań Krajowych Rad Izb, a uchwalany będzie przez Krajowe Zjazdy Izb.

Projekty ustaw zakładają, że praktyka (zarówno projektowa, jak i na budowie) odbywana będzie pod kierunkiem patrona. Patronem będzie mogła być osoba będąca członkiem samorządu zawodowego i posiadająca, w zależności od rodzaju praktyki, tytuł zawodowy architekta (albo uprawnienia w specjalności architektonicznej) lub odpowiednie uprawnienia budowlane, od co najmniej 5 lat.

Zgodnie z projektowanymi ustawami praktyka zawodowa będzie musiała spełniać kryteria jakościowe określone w standardach praktyki zawodowej, które określone będą przez Krajowe Rady Izb.


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika