Udzielasz zamówień publicznych - kto i w jaki sposób może cię kontrolować? (stan prawny obowiązujący do dnia 24 maja 2006 r.)

Kto jest uprawniony do przeprowadzania kontroli udzielania zamówień?

Organem kontrolnym jest Prezes Urzędu Zamówień Publicznych. Przeprowadzana przez niego kontrola ma na celu sprawdzenie zgodności postępowania o udzielenie zamówienia z przepisami ustawy - Prawo zamówień publicznych i wydanych na jej podstawie rozporządzeń. Kontroli nie przeprowadza się w siedzibie zamawiającego, lecz w siedzibie Urzędu Zamówień Publicznych.

Kontrolę udzielania zamówień przeprowadzają w imieniu Prezesa Urzędu upoważnieni przez niego pracownicy Urzędu. W celu zapewnienia całkowitej bezstronności przeprowadzenia kontroli w ustawie zawarto przepisy określające sytuacje, w których następuje wyłączenie pracownika z postępowania kontrolnego. I tak od udziału w kontroli wyłączony jest pracownik Urzędu, który:

  1. uczestniczył w kontrolowanym postępowaniu lub czynnościach bezpośrednio związanych z jego przygotowaniem po stronie zamawiającego lub wykonawcy;
  2. pozostaje w związku małżeńskim, faktycznym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo jest związany z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli z osobą występującą w kontrolowanym postępowaniu po stronie zamawiającego lub wykonawcą, jego zastępcą prawnym lub członkami władz osób prawnych ubiegających się o udzielenie kontrolowanego zamówienia;
  3. przed upływem 3 lat od dnia wszczęcia kontrolowanego postępowania pozostawał w stosunku pracy lub zlecenia z zamawiającym lub wykonawcą albo był członkiem władz osób prawnych ubiegających się o udzielenie kontrolowanego zamówienia;
  4. pozostaje z osobą występującą w kontrolowanym postępowaniu po stronie zamawiającego lub wykonawcy w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności.

Pracownik Urzędu, który dowie się o przyczynach swojego wyłączenia, obowiązany jest poinformować o tym Prezesa Urzędu. O wyłączeniu pracownika Prezes Urzędu rozstrzyga w drodze postanowienia.

Jakie są rodzaje kontroli?

Ustawa przewiduje dwa rodzaje kontroli udzielania zamówień publicznych. Kontrola uprzednia przeprowadzana jest przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego. Natomiast kontrola następcza ma na celu badanie legalności już udzielonych zamówień.

W jaki sposób następuje wszczęcie kontroli?

Co do zasady wszczęcie kontroli następuje z chwilą doręczenia zamawiającemu żądania przekazania kopii dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia, potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez kierownika zamawiającego. Wyjątek dotyczy wyłącznie postępowań o najwyższej wartości, udzielanych w procedurze zaostrzonej, a więc postępowań na roboty budowlane o wartości przekraczającej równowartość 10.000.000 euro oraz postępowań na dostawy lub usługi o wartości przekraczającej równowartość 5.000.000 euro. W przypadku tych postępowań przeprowadzenie kontroli uprzedniej jest obowiązkowe. Zamawiający ma obowiązek, po wyborze najkorzystniejszej oferty, a jeżeli wniesiono protest na wybór najkorzystniejszej oferty po ostatecznym rozstrzygnięciu protestu, a przed zawarciem umowy, niezwłocznie przekazać Prezesowi Urzędu kopie dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia potwierdzone za zgodność z oryginałem przez kierownika zamawiającego.

Przeprowadzając kontrolę stan faktyczny sprawy ustalany jest na podstawie zebranych dowodów. Dowodami mogą być w szczególności dokumenty, opinie biegłych. Ponadto przeprowadzając kontrolę Prezes Urzędu może żądać od kierownika zamawiającego oraz od pracowników zamawiającego udzielenia, w wyznaczonym terminie, pisemnych wyjaśnień w sprawach dotyczących przedmiotu kontroli. Również te wyjaśnienia stanowią dowód w postępowaniu kontrolnym.
Jeżeli Prezes Urzędu uzna to konieczne, może żądać od zamawiającego oprócz kopii dokumentacji postępowania również kopii innych dokumentów związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego.

Kontrola uprzednia

Kontrolę uprzednią przeprowadza się przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego. Co do zasady kontrola uprzednia jest fakultatywna. Jedynie w postępowaniach o najwyższej wartości (zamówienia na roboty budowlane o wartości przekraczającej 10.000.000 euro, zaś na dostawy lub usługi 5.000 000 euro) przeprowadzenie kontroli uprzedniej przed podpisaniem umowy jest obowiązkowe.

W postępowaniach w sprawie udzielenia zamówienia publicznego, w których wartość przedmiotu zamówienia przekracza równowartość 60.000 euro, o wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający ma obowiązek poinformować Prezesa Urzędu za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej Urzędu.

Wszczęcie kontroli uprzedniej następuje nie później niż w terminie 7 dni od dnia przekazania Prezesowi Urzędu informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty. W przypadku wniesienia protestu po wszczęciu kontroli uprzedniej, Prezes Urzędu wstrzymuje jej wykonanie do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu.

W wyniku wszczęcia kontroli uprzedniej ulega zawieszeniu bieg terminu związania ofertą do czasu jej zakończenia. W związku z tym zamawiający ma obowiązek poinformowania uczestników postępowania o tym fakcie. Nawet jeżeli w trakcie trwania kontroli upłynie termin ważności wadium wniesionego przez wykonawcę, zgodnie z dyspozycją zawartą w ustawie, zamawiający nie może wykluczyć wykonawcy z postępowania z tego powodu.

W przypadku wszczęcia kontroli uprzedniej, aż do jej zakończenia, nie można zawrzeć umowy.

Zakończenie kontroli uprzedniej następuje z chwilą doręczenia zamawiającemu informacji o wyniku kontroli uprzedniej Doręczenie informacji o wyniku kontroli uprzedniej powinno nastać nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia żądanych dokumentów i wyjaśnień. Informacja o wyniku kontroli uprzedniej zawiera:

  1. określenie postępowania o udzielenie zamówienia, które było przedmiotem kontroli;
  2. informację o stwierdzeniu naruszeń lub ich braku;
  3. zalecenia pokontrolne - w których Prezes Urzędu wskazuje na powinność dokonania określonej czynności lub powtórzenia czynności, która została dokonana z naruszeniem przepisów ustawy.

O wykorzystaniu zaleceń pokontrolnych kierownik zamawiającego informuje niezwłocznie Prezesa Urzędu oraz wykonawcę, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą. Jeżeli zamawiający nie uwzględni zaleceń pokontrolnych wskazujących na nieważność umowy, wykonawca może odmówić jej podpisania. Co ważne, odmowa podpisania umowy w takiej sytuacji nie powoduje utraty wniesionego przez wykonawcę wadium.

Kontrola następcza

Kontrola następcza przeprowadzana jest po udzieleniu zamówienia publicznego, a więc po podpisaniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Kontrola następcza może być przeprowadzona w terminie 3 lat od udzielenia zamówienia. Po zakończeniu kontroli następczej Prezes Urzędu przesyła kontrolowanemu informację o wyniku kontroli następczej zawierającą:

  1. określenie przedmiotu zamówienia, które było przedmiotem kontroli;
  2. informację o stwierdzeniu naruszeń lub ich braku.

W przypadku ujawnienia naruszenia przepisów ustawy Prezes Urzędu może:

  1. zawiadomić właściwego rzecznika dyscypliny finansów publicznych o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych;
  2. nałożyć karę pieniężną,
  3. wystąpić do sądu o stwierdzenie nieważności umowy w całości lub w części.

Pamiętaj, że:

  • regulacje dotyczące kontroli uprzedniej obowiązują od 1 maja 2004 r.
  • W przypadku wszczęcia kontroli uprzedniej, aż do jej zakończenia, nie można zawrzeć umowy.
  • Wszczęcie kontroli uprzedniej zawiesza bieg terminu związania ofertą do czasu jej zakończenia
  • Jeżeli zamawiający nie uwzględni zaleceń pokontrolnych wskazujących na nieważność umowy, wykonawca może odmówić jej podpisania.
  • Kontroli podlegają wszystkie podmioty obowiązane do udzielania zamówień zgodnie z przepisami Prawa zamówień publicznych.
  • Kontrola następcza może być przeprowadzona w terminie 3 lat od dnia udzielenia zamówienia
  • Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli następczej zostaną ujawnione naruszenia przepisów ustawy Prezes Urzędu może wystąpić do sądu o stwierdzenie nieważności umowy w całości lub w części.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2004 r., Nr 19, poz. 177).

Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika