Usługi społeczne będą zintegrowane?

W centrum usług społecznych planowane będą usługi dla potrzebujących... - zaproponował Prezydent. Jego projekt ma określać zasady rozwoju i integracji systemu usług społecznych na poziomie lokalnym.

Co przewiduje prezydencki projekt ustawy o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych?

Prezydent RP skierował do Sejmu RP projekt ustawy o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych. Proponowane rozwiązania są odpowiedzią na potrzeby i wyzwania społeczne związane z rozwojem i integracją usług społecznych na poziomie lokalnym.

Usługi społeczne są obecnie dynamicznie rozwijającym się działem polityki społecznej, zwłaszcza w państwach rozwiniętych, w tym w krajach Unii Europejskiej. Zachodzące zjawiska społeczne, w szczególności proces starzenia się społeczeństwa i osłabienie więzi międzypokoleniowych w rodzinie, skutkują wzrostem zapotrzebowania na organizowane przez władze publiczne usługi społeczne. Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy wychodzą naprzeciw temu zapotrzebowaniu, tworząc ramy prawne mające ułatwić samorządom gminnym integrację i koordynację różnego rodzaju usług społecznych, przy wykorzystaniu nowej jednostki organizacyjnej – centrum usług społecznych.

Porady prawne

Wejście w życie projektowanych rozwiązań nie będzie obligować gmin do tworzenia centrów usług społecznych – utworzenie centrum usług społecznych będzie możliwością, a nie obowiązkiem. Centrum usług społecznych będzie nową jednostką organizacyjną gminy i zarazem nową instytucją lokalnej polityki społecznej. Dzięki działalności centrów, usługi społeczne będą szerzej dostępne dla mieszkańców, a samorządy gminne będą w stanie trafniej i w sposób bardziej kompleksowy odpowiadać na rosnące i zmieniające się potrzeby osób, rodzin i grup społecznych.

Projekt zakłada, że centra usług społecznych będą tworzone przez zainteresowane samorządy gminne zgodnie z dwoma trybami:

1.  przez przekształcenie ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych – wówczas centrum będzie funkcjonowało na obszarze jednej gminy, przejmując przy tym obecne zadania ośrodka pomocy społecznej,

albo

2.  przez utworzenie centrum, na podstawie porozumienia władz gminnych, dla dwóch lub większej liczby gmin – wówczas centrum będzie funkcjonowało obok gminnych ośrodków pomocy społecznej, współpracując z nimi.

Miastom mającym powyżej 100 tysięcy mieszkańców pozostawiono możliwość wyboru trybu utworzenia centrum, tj. utworzenie centrum przez przekształcenie ośrodka pomocy społecznej albo utworzenie centrum obok ośrodka pomocy społecznej.

Celem centrum nie jest konsolidacja świadczenia usług w jednej instytucji, ale integrowanie i koordynowanie usług świadczonych przez różnych lokalnych usługodawców (publicznych i niepublicznych) współpracujących z centrum. Gminy będą miały możliwość realizowania, za pośrednictwem centrum, już świadczonych usług społecznych, jak również przekazywania do realizacji przez centrum nowych usług społecznych (jako zadań własnych fakultatywnych), wynikających z programów usług społecznych, przyjmowanych w formie uchwał przez rady gminy. Podstawą dla opracowania takich programów będzie diagnoza potrzeb i potencjału społeczności lokalnej przygotowywana w centrum raz na pięć lat, konsultowana z mieszkańcami i reprezentującymi ich organizacjami.

Z usług centrum usług społecznych będą mogli korzystać zainteresowani mieszkańcy. W centrum na podstawie potrzeb sygnalizowanych przez samych mieszkańców będą tworzone indywidualne plany usług społecznych – spersonalizowane pakiety usług społecznych na okres od trzech do dwunastu miesięcy.

W centrach będą prowadzone także działania adresowane do całych społeczności lokalnych, a ukierunkowane na integrację mieszkańców oraz podniesienie spójności społecznej. Za realizację tych działań będzie odpowiedzialny organizator społeczności lokalnej. Dzięki temu w indywidualnych planach usług społecznych będą uwzględniane nie tylko usługi społeczne świadczone przez specjalistów reprezentujących różne zawody pomocowe, lecz także dostępne bezpłatnie działania wspierające o charakterze samopomocowym i wolontaryjnym, prowadzone przez samych mieszkańców (np. pomoc sąsiedzka).

Zaproponowano też zmianę ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która ma na celu poszerzenie katalogu przychodów zwolnionych z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych o wartość nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych usług społecznych, udzielonych osobie na podstawie programu usług społecznych.

Założenia do projektu ustawy oraz projekt ustawy były poddane konsultacjom na 36 spotkaniach organizowanych w okresie od marca do października 2018 r. Wzięli w nich udział przedstawiciele instytucji rządowych, samorządowych, partnerzy społeczni i reprezentanci środowisk zajmujących się polityką społeczną, usługami społecznymi, służbami społecznymi i pomocą społeczną. Projekt ustawy został przekazany do zaopiniowania Radzie Dialogu Społecznego, reprezentatywnym związkom zawodowym oraz reprezentatywnym organizacjom pracodawców. Podczas prac nad projektem ustawy Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej współpracowała z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Z uwagi na fakultatywność tworzenia centrum usług społecznych przez gminy, wejście ustawy w życie wywoła skutki finansowe jedynie w tych gminach, które zdecydują się utworzyć centrum. Przewiduje się, że zintegrowanie i koordynacja realizacji usług społecznych przez centrum usług społecznych przełoży się na racjonalizację wydatkowania środków finansowych. Ponadto, uproszczone zasady kwalifikowania osób do korzystania z usług społecznych oraz ustalania opłaty za usługi społeczne powinny przyczynić się do redukcji kosztów administracyjnych związanych z obsługą udzielania usług społecznych.

Utworzenie centrum ma pozytywnie wpłynąć na dostępność usług społecznych dla mieszkańców poprzez poszerzenie palety usług oferowanych przez samorząd. Przewiduje się, że wejście w życie projektu ustawy będzie miało również pozytywny wpływ na działalność organizacji pozarządowych i przedsiębiorców świadczących usługi społeczne na terenie gmin, które założą centra usług społecznych.

Kiedy proponowane przepisy mają wejść w życie? 

Projekt zakłada wejście ustawy w życie z dniem 1 lipca 2019 r.

Pliki do pobrania:


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika