Zasady współpracy audytora wewnętrznego i IOD w jednostkach sektora finansów publicznych

Zasady współpracy określone przez Ministerstwo Finansów i Prezesa UODO

Zadaniem zarówno inspektora ochrony danych, jak i audytora wewnętrznego jest wspieranie kierownika jednostki sektora finansów publicznych w zgodnej z prawem realizacji celów i zadań tej jednostki. Dlatego działania audytorów wewnętrznych i inspektorów ochrony danych powinny być komplementarne.

Działający w jednostkach sektora finansów publicznych inspektor ochrony danych (IOD) oraz audytor wewnętrzny to dwie ważne osoby wspierające kierownictwo jednostki w zgodnej z prawem realizacji jej celów i zadań. Obie są niezależne w wykonywaniu swoich obowiązków, które niekiedy są zbieżne. Dlatego tak ważne jest, aby właściwie rozumieć ich rolę i odpowiednio ułożyć wzajemne relacje.

Niezależność

Od 25 maja 2018 r., czyli od dnia rozpoczęcia stosowania ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO), jednostki sektora publicznego są zobowiązane do wyznaczenia inspektora ochrony danych.

Obowiązkiem kierownika jednostki jest zapewnienie IOD nie tylko odpowiedniego wsparcia w wypełnianiu zadań. Ma on także zapewnić mu warunki niezbędne do niezależnego i skutecznego ich wykonywania, do których należą:

  • bezpośrednia podległość kierownikowi jednostki,
  • udział we wszystkich sprawach związanych z ochroną danych osobowych,
  • nieotrzymywanie instrukcji dotyczących wykonywania zadań,
  • brak możliwości odwołania lub ukarania za wypełnianie przez IOD jego zadań,
  • nieotrzymywanie innych zadań i obowiązków, które mogłyby powodować konflikt interesów.

Jednocześnie w jednostkach sektora finansów publicznych, w których prowadzony jest audyt wewnętrzny, funkcjonuje audytor wewnętrzny dokonujący systematycznej oceny kontroli zarządczej, obejmując zasięgiem swojego działania wszystkie obszary jednostki.

Także jemu, zgodnie z art. 282 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, kierownik jednostki musi zapewnić warunki niezbędne do niezależnego, obiektywnego i efektywnego prowadzenia audytu wewnętrznego, w tym organizacyjnej odrębności komórki audytu wewnętrznego oraz ciągłości prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostce.

Jako warunki niezależności audytora wewnętrznego powołana ustawa wskazuje:

  • bezpośrednią podległość kierownika komórki audytu wewnętrznego kierownikowi jednostki,
  • ochronę stosunku pracy poprzez konieczność uzyskania zgody właściwego komitetu audytu na rozwiązanie stosunku pracy lub zmianę warunków płacy i pracy kierownika komórki audytu wewnętrznego ministerstwa oraz jednostki w dziale,
  • prawo wstępu do pomieszczeń jednostki oraz wglądu do wszelkich dokumentów, informacji i danych oraz do innych materiałów związanych z funkcjonowaniem jednostki, w tym utrwalonych na elektronicznych nośnikach danych, jak również do sporządzania ich kopii, odpisów, wyciągów, zestawień lub wydruków, z zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej,
  • zobowiązanie pracowników jednostki do udzielania informacji i wyjaśnień, a także sporządzania i potwierdzania kopii, odpisów, wyciągów lub zestawień niezbędnych do realizacji audytu.

Dodatkowo, zgodnie ze standardami audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych, określonymi w komunikacie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych, audytor wewnętrzny nie powinien być narażony na jakiekolwiek próby ingerowania w zakres realizowanego audytu, wpływania na sposób wykonywania pracy i informowania o jej wynikach. Jednocześnie audytor powinien unikać konfliktu interesów.

Współpraca jest niezbędna

Obowiązkiem każdej jednostki sektora publicznego jako administratora danych jest czuwanie nad zgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych i właściwą organizacją bezpieczeństwa informacji. W osiągnięciu tego celu jednostka powinna korzystać zarówno z pomocy audytorów, jak i inspektorów ochrony danych.

Biorąc pod uwagę charakter zadań realizowanych w jednostce przez IOD i audytora wewnętrznego oraz w celu zapewnienia ich niezależności, Ministerstwo Finansów i Prezes UODO wypracowali zasady współpracy dotyczące audytu wewnętrznego w obszarze ochrony danych osobowych.

Zarówno IOD, jak i audytor wewnętrzny wspierają kierownika jednostki sektora finansów publicznych w realizacji jej celów i zadań. Do zadań IOD należy m.in. monitorowanie zgodności przetwarzania danych osobowych z obowiązującymi przepisami prawa. Natomiast zadaniami audytora wewnętrznego są m.in. ocena zgodności działalności jednostki z przepisami prawa (a zatem również przepisami prawa o ochronie danych osobowych) oraz procedurami wewnętrznymi, a także skuteczności i efektywności działania, ochrony zasobów oraz zarządzania ryzykiem.

W związku z tym działania audytorów wewnętrznych i inspektorów ochrony danych powinny być komplementarne.

Wymiana informacji i poszanowanie niezależności

W celu wsparcia prawidłowego funkcjonowania jednostki powinni oni wymieniać informacje oraz dokumenty niezbędne dla prawidłowej realizacji swoich zadań. Zarówno inspektorzy ochrony danych, jak i audytorzy podlegają bezpośrednio kierownikowi jednostki. Ich praca może podlegać jego kontroli, w tym tej zleconej podmiotom wewnętrznym lub zewnętrznym.

Zarówno w przypadku audytora wewnętrznego, jak i inspektora ochrony danych kluczową rolę odgrywa niezależność w realizowaniu zadań. Stąd audytorzy i inspektorzy muszą w swojej pracy uwzględniać wzajemną niezależność i nie wpływać na jej ograniczanie.

Ostateczna decyzja należy do kierownika jednostki

Sposób przeprowadzania audytu wewnętrznego został określony w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów  z dnia 4 września 2015 r. w sprawie audytu wewnętrznego oraz informacji o pracy i wynikach tego audytu. W przypadku gdy audyt obejmuje zadania realizowane przez IOD, audytor wewnętrzny powinien odnosić się do badanego obszaru, nie formułując wniosków dotyczących bezpośrednich działań IOD. W tym zakresie ostateczne decyzje podejmuje kierownik jednostki. Jeżeli IOD nie zgadza się ze stanowiskiem kierownika jednostki sektora finansów publicznych, powinien mieć możliwość przedstawienia swojego stanowiska, które powinno zostać uzasadnione i udokumentowane. Materiał ten może być przydatny w celach dowodowych w przypadkach oceny prawidłowości wykonywania funkcji IOD w kontekście jego odpowiedzialności na gruncie przepisów prawa pracy lub Kodeksu cywilnego (odpowiedzialności kontraktowej) przez właściwe organy.

Inspektor ochrony danych i audytor wewnętrzny posiadają gwarancje niezależności kształtujące ich status. Każdy z nich działa także w celu zapewnienia zgodności działań jednostki sektora finansów publicznych z prawem. Dlatego w osiągnięciu tego celu potrzebna jest ich efektywna współpraca oraz wzajemne wspieranie się w tym zakresie wiedzą i doświadczeniem.

 

Dowiedz się więcej o nowych unijnych przepisach w zakresie danych osobowych.

  

Podstawa prawna:

  • rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych; RODO; Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L z 2016 r. nr 119, str. 1);
  • ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 2077, z późn. zm.);
  • rozporządzenie Ministra Finansów  z dnia 4 września 2015 r. w sprawie audytu wewnętrznego oraz informacji o pracy i wynikach tego audytu (Dz.U. z 2015 r. poz. 1480, ze zm.).

Na podst. www.uodo.gov.pl


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika